THUỐC NAM CHỮA ĐAU NHỨC CƠ XƯƠNG KHỚP

THUỐC NAM CHỮA ĐAU NHỨC CƠ XƯƠNG KHỚP

Tình trạng đau nhức cơ xương khớp rất hay gặp, khiến chất lượng sống giảm sút đáng kể, hạn chế việc lao động và tham gia các hoạt động cộng đồng, kéo theo những rối loạn khác về thể chất và tâm lý. Nếu kéo dài có thể để lại nhiều hậu quả như: biến dạng khớp, teo cơ, tàn phế…

Đông y cho rằng do sức đề kháng và khả năng tự bảo vệ của cơ thể không đầy đủ, các yếu tố gây bệnh như: phong, hàn, thấp cùng phối hợp tác động xâm phạm đến kinh lạc cơ khớp, làm cho sự vận hành của khí huyết bị tắc nghẽn không thông, gây ra đau nhức cơ xương khớp.

Đau nhức cơ xương khớp thường có hai thể lớn là có và không có sưng nóng đỏ. Ở đây chỉ giới thiệu những cách thức dùng thuốc nam đơn giản, có thể chữa tại cộng đồng những trường hợp đau nhức cơ xương khớp không có sưng nóng đỏ. Những trường hợp có sưng nóng đỏ nên đến cơ sở y tế để kiểm tra, để có chỉ định điều trị phù hợp.

1. Nguyên nhân:

1.1. Thừa cân, béo phì: thừa cân béo phì khiến áp lực chịu đựng của các khớp xương tăng lên rất nhiều. Nhất là khớp háng, khớp gối gây ra hiện tượng đau, sưng khó chịu.

1.2. Lười vận động: Lười vận động cũng có nguy cơ bị đau cơ xương khớp, thường gặp ở dân văn phòng.

1.3. Tuổi tác: Con người khi lớn tuổi thì cơ khớp xương yếu dần và lão hóa khi có tác động. Chính vì vậy mà người già hay bị đau nhức cơ xương khớp.

1.4. Chấn thương sau tai nạn, mang giày cao gót nhiều: Chấn thương sau tai nạn hoặc mang giày cao gót thường xuyên sẽ rất dễ bị các bệnh về cơ xương khớp, biểu hiện là đau nhức cơ xương khớp. Bởi khi đi giày cao gót sẽ gây áp lực trực tiếp lên phần sụn của khớp chân, khớp gối…

1.5. Các bệnh về cơ xương khớp: Thoái hóa khớp: đây là căn bệnh phổ biến nhất gây đau xương khớp. Khi bị bệnh, những cơn đau nhức tăng lên khi khớp cử động và khi nghỉ ngơi sẽ giảm. Thời tiết thay đổi, nhất là trời lạnh, cơn đau nhức xương khớp nghiêm trọng hơn. Các loại thoái hóa khớp phổ biến gây đau nhức xương khớp như ở cột sống cổ, cột sống thắt lưng, khớp gối, khớp bàn chân, gót chân, khớp bàn tay, ngón tay, khớp háng.

- Viêm khớp dạng thấp: những cơn đau nhức xảy ra ở các khớp nhỏ và có tính đối xứng nhau. Kèm theo đau nhức là hiện tượng khớp sưng tấy, nóng, đỏ, cứng khớp khó cử động vào buổi sáng khi ngủ dậy.

- Gút: là bệnh do rối loạn chuyển hóa purin trong cơ thể khi thừa chất đạm. Ngoài ra kèm theo sưng, nóng, đỏ ở một hoặc nhiều khớp như ngón chân, khớp bàn tay, cổ chân, khớp gối. Đặc điểm là cơn đau nhức xương khớp thường xuất hiện về đêm và cường độ đau sẽ tăng dần.

- Loãng xương: gây đau nhức xương khớp nhưng là ở trong xương. Đây là biểu hiện thường dễ bị bỏ qua, nên ngày càng nặng và xương yếu dần, dễ gãy. Vị trí đau nhức thường là ở các đầu xương hoặc dọc xương dài như cột sống lưng, đùi. Các cơn đau nhức toàn thân như bị châm chích và tăng dần về đêm.

- Lao xương khớp: gây những cơn đau nhẹ và vừa, vị trí đau thường sưng to nhưng không đỏ, không nóng.

2. Các biện pháp không dùng thuốc:

- Ăn uống điều độ, giảm cân, giữ cân nặng ở mức hợp lý để cho các khớp không phải chịu một sức nặng quá mức, sẽ có tác dụng làm giảm đau nhiều. Ăn nhiều các sản phẩm từ đậu nành cũng giúp phòng chống loãng xương và tốt cho hệ tim mạch. Ăn ít chất đạm, nhiều chất xơ và rau tươi đối với bệnh gút.

- Tập thể dục nhẹ nhàng, giúp cho khí huyết lưu thông làm thuyên giảm đau nhức cơ xương khớp, nhưng tránh tập quá sức vì có thể gây tổn thương gân cốt.

- Nếu đau nhiều; kết hợp châm cứu, cấy chỉ, xoa bóp... tại các cơ sở Đông y.

3. Một số cách chữa đơn giản:

- Dây đau xương sao vàng hạ thổ, sắc uống mỗi ngày 15 - 20g.

- Hạt bo bo nấu cháo ăn lâu dài.

- Thịt mèo 250g, tỏi 30g, dầu, muối; làm sạch thịt mèo, cắt miếng, tỏi bỏ vỏ; cho vào nồi, đổ nước, dầu, muối hầm chín nhừ ăn trong bữa ăn.

- Ngũ gia bì 50g, gạo nếp 500g, men rượu vừa đủ; ngâm ngũ gia bì, sau đó sắc ngũ gia bì bỏ bã, lấy 2 lần nước sắc, đổ gạo nếp vào nấu thành xôi khô, sau tản ra chờ còn hơi ấm rắc men rượu vào trộn đều, ủ thành rượu nếp, dùng dần.

- Thịt dê 500g, cà rốt 250g, gia vị vừa đủ; cà rốt, thịt dê cắt miếng, ướp gừng tươi xào 5 phút trong chảo dầu nóng, cho thêm ít rượu vang, muối, xì dầu và ít nước lạnh um trong 15 phút, sau bỏ vào nồi đất; cho vỏ quýt với 3 bát nước to, nổi lửa to, khi sôi hạ lửa riu riu nấu trong 2 giờ khi thịt dê chín nhừ là được, ăn trong bữa cơm.

- Rễ cây trinh nữ (còn gọi cỏ thẹn, xấu hổ, mắc cỡ) đã xắt mỏng, tẩm rượu, sao cho thơm 20 - 30g, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày; nếu nhiều có thể nấu thành cao lỏng, rồi pha rượu để dùng dần.

- Rễ trinh nữ, rễ bưởi bung, rễ cúc tần mỗi thứ 20g; rễ đinh lăng 10g, rễ cam thảo dây 10g; sắc uống trong ngày, có thể ngâm rượu uống.

- Rễ trinh nữ 10g; lá cối xay, rau muống biển, lạc tiên, rễ cỏ xước, lá lốt mỗi thứ 3g; hãm với nước sôi hoặc sắc uống.

- Lá lốt 12 - 16g, rễ cây cỏ xước 10g, cành cây quế 8g, thiên niên kiện 8g, thổ phục linh 12g, kinh giới 8g, tầm gửi cây dâu 12g, rễ cỏ tranh 10g; sắc với 750 ml nước, còn 300 ml, chia 2 lần uống ấm trước bữa ăn.

- Lươn to 4 - 6 con, rượu (tốt nhất là rượu vàng) một ít; cho lươn vào rượu đảo đều khi ráo bỏ ruột lươn, sấy khô tán bột lươn cho vào bình dùng dần, mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 15g uống với nước sôi hay hòa vào cháo ăn; mỗi liệu trình là 2 tháng.

- Giấm tốt lâu năm một bát, hành củ 3 lạng giã nát; nấu lẫn cho sôi rồi gói vào vải, chườm nóng chỗ đau.

- Lá ngải cứu, hành tăm cả rễ, gừng bỏ vỏ; cả 3 thứ lượng đều nhau, giã nát, tẩm rượu xào nóng đắp chỗ đau, lấy lá thầu dầu đắp ngoài mà buộc lại, ngày thay 5 - 6 lần.

- Trái ké đầu ngựa 2 lạng giã nát, mỗi lần dùng 8 - 12g sắc uống khi hơi đói, kỵ ăn thịt heo.

- Kim ngân hoa và lá, trộn với rượu, xào nóng, đắp vào chỗ đau.

- Lá lốt tươi và lá ngải cứu tươi, mỗi thứ 30 - 50g, giã nát, chế thêm giấm, đem chưng nóng rồi chườm, đắp vào chỗ đau.

- Hạt cải tán bột, hòa với lòng trắng trứng gà mà bôi, ngoài lấy lụa bọc lại, ngày thay một lần.

4. Phòng tránh:

- Tránh tăng cân nhiều với tốc độ nhanh vì việc tăng cân nhanh thì các khớp xương sẽ chịu áp lực hơn để gồng lên chống đỡ trọng lượng lớn từ cơ thể, đặc biệt là các khớp lưng, hông, gối và bàn chân.

- Phòng ngừa đau nhức cơ xương khớp bằng các hoạt động thể chất: việc rèn luyện thể dục thể thao là điều nên làm, không những giúp cho khí huyết lưu thông mà còn giúp cho cơ xương khớp và cơ bắp được khỏe mạnh, giúp làm chậm quá trình lão hóa của chúng. Tuy nhiên khi vận động cần lựa chọn những bài tập phù hợp với từng thể trạng của người bệnh, tránh luyện tập với cường độ quá sức của cơ xương khớp.

- Phòng tránh đau nhức cơ xương khớp với chế độ ăn hợp lý: việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng giàu vitamin và dưỡng chất (hoa quả, rau xanh); các loại ngũ cốc nguyên hạt (lúa mạch, gạo lứt, đậu đỗ); omega-3 có trong các loại cá (cá hồi, cá thu, cá ngừ). Những người bị bệnh cơ xương khớp không nên ăn các loại thịt đỏ, đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ, cafe, đồ uống có ga và các thực phẩm có chứa nhiều photpho như phủ tạng…

- Tránh các tư thế sinh hoạt không tốt: trong sinh hoạt, học tập cũng như làm việc cần giữ tư thế đúng, tư thế mà được coi là tốt nhất cho hệ xương khớp là ngồi thẳng, đứng thắng, nằm thẳng. Việc tạo tư thế thẳng này sẽ giúp việc tiếp xúc giữa hai khớp đạt mức cao nhất, giúp các khớp không bị đè nén. Ngoài ra, sẽ giúp các dây chằng và cơ bắp quanh khớp không bị lực đè ép. Cũng nên tránh việc nằm lâu, ngồi lâu và đứng lâu ở một vị trí, tư thế…

- Tận dụng vitamin D trong nắng sớm: nếu công việc của bạn thường xuyên đi sớm và về nhà muộn hoặc bạn làm công việc văn phòng thì cũng đừng bỏ phí việc tận dụng nguồn vitamin D vô cùng bổ ích trong ánh nắng mặt trời. Tự tạo cho mình thói quen đi dạo từ 6h đến 8h sáng vào mùa hè và từ 7h đến 9h sáng vào mùa đông để có thể hấp thụ vitamin D một cách tối ưu nhất.

- Cách phòng tránh bệnh xương khớp bằng việc không mang vác vật nặng, quá sức: việc mang vác các đồ vật nặng sẽ khiến hệ xương khớp bị tổn thương, gây ra nhiều đau nhức. Việc đau đớn này sẽ chuyển biến tệ hơn khi những tổn thương này phát triển trên các phần sụn khớp, dẫn đến thoái hóa khớp, đặc biệt là phần khớp gối.

- Sử dụng thực phẩm chức năng chữa đau xương khớp: nếu có các biểu hiện đau nhức xương khớp bạn nên sử dụng thêm các thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị để bệnh tình được thuyên giảm.