TẮM THUỐC (PHẦN 3)

TẮM THUỐC (PHẦN 3)

4. Đặc điểm:

4.1. Cách hấp thu thuốc độc đáo và an toàn:

Trong quá trình tắm thuốc, thuốc phần lớn là hấp thu ngoài cục bộ, qua sự hấp thu của da, niêm mạc, thành phần có hiệu quả có tính phát huy còn có thể được hấp thu vào qua miệng và mũi, nồng độ thuốc trong máu thấp, nhưng ở vị trí cần điều trị lại hình thành nồng độ thuốc khá cao. Như vậy không chỉ tránh sự kích thích trực tiếp của loại thuốc uống nào đó đối với đường tiêu hóa và niêm mạc khoang miệng, hơn nữa còn tránh được thuốc trực tiếp đi vào vòng tuần hoàn lớn trong cơ thể, tránh tác dụng độc hại trực tiếp đối với các cơ quan như: gan, thận… con đường đưa thuốc vào này vừa độc đáo vừa an toàn. Đối với người gặp khó khăn nhất định trong việc uống thuốc như trẻ sơ sinh, người mà phần cổ họng và đường tiêu hóa khó đưa thuốc vào, thì cách này càng có ưu thế rõ rệt.

4.2. Kết hợp giữa dưỡng sinh và điều trị hồi phục sức khỏe:

Tắm thuốc không chỉ là phương pháp điều trị bệnh tật mà còn là phương pháp quan trọng để dưỡng sinh bảo vệ sức khỏe. Tắm thuốc là một trong những phương pháp hỗ trợ cho điều trị, có thể tăng cường hiệu quả điều trị, rút ngắn thời gian điều trị, giảm hoặc không để lại di chứng sau này. Là biện pháp bảo vệ sức khỏe, tắm thuốc có thể dưỡng sinh bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa bệnh tật. Thông qua tắm thuốc, có thể loại trừ sự mệt mỏi, thúc đẩy sự chuyển hóa của cơ thể, từ đó đạt được mục đích có bệnh trị bệnh, không bệnh thì bảo vệ sức khỏe.

4.3. Kết hợp giữa điều trị bên trong và điều trị bên ngoài:

Tắm thuốc thuộc phương pháp điều trị bên ngoài của Đông y. Phương pháp điều trị bên ngoài là lấy lý luận cơ bản của Đông y điều chỉnh cơ thể, thông kinh lạc, liên kết trên dưới, khơi thông trong ngoài. Phương pháp điều trị bằng cách đưa thuốc vào da, lỗ chân lông, huyệt và cục bộ có biến đổi bệnh lý hỗ trợ với điều trị bên trong, tuy điều trị bên ngoài, nhưng đối với việc điều trị ở bộ phận bên trong cơ thể thì đạt được hiệu quả giống như uống thuốc, chỉ khác nhau ở cách sử dụng mà thôi.

4.4. Đơn giản, dễ thực hiện và phạm vi ứng dụng rộng rãi:

Phương pháp của liệu pháp tắm thuốc đơn giản, dễ biết, dễ dùng, không cần phải có thiết bị và sự chuẩn bị đặc biệt, rất thích hợp với việc tự điều trị ở gia đình, đặc biệt là đối với cơ thể già, non nớt bị suy yếu, khi khó bồi bổ, hoặc khó uống thuốc, thường có thể bổ khuyết cho sự bất cập của việc điều trị bên trong, thu được hiệu quả loại trừ bệnh tật

Liệu pháp tắm thuốc được ứng dụng rộng rãi trong lâm sàng, có thể gồm các khoa nội, ngoại, phụ, nhi, da liễu, tổn thương xương, ngũ quan… Các lứa tuổi già, trẻ, nam, nữ đều có thể sử dụng. Do hiệu quả điều trị của nó đáng tin cậy, đơn giản dễ làm, cho nên được mọi người ưa chuộng.

5. Phân loại:

Tuỳ theo phần thân thể ngâm trong dịch thuốc nhiều hay ít, người ta thường chia ra làm 3 loại: toàn thân, bán thân và cục bộ dược dục.

5.1. Toàn thân:

Là cách ngâm toàn bộ cơ thể trong dịch thuốc chứa trong bồn có dung tích 250 - 300 lít từ 20 - 30 phút, mỗi ngày 1 lần, 10 lần là 1 liệu trình. Thường dùng cho các bệnh lý nội khoa và da liễu.

Tắm xối: Phần lớn là dùng ở các triệu chứng nhẹ, ngứa…, lấy dung dịch thuốc đã được pha sẵn phun từ vòi hoa sen ra, có thể vừa tắm vừa chà sát toàn thân.

Tắm ngâm: Đổ dung dịch thuốc vào trong chậu hoặc bồn tắm lớn, vừa ngâm tắm vừa tự mình chà sát.

Xông tắm: Đặt một chiếc ghế nhỏ vào chậu tắm, đổ nước thuốc vào chậu (mặt ghế phải cao hơn mặt nước), người bệnh ngồi lên ghế, lấy chiếc áo khoác tắm trùm lên phủ kín chậu, tiến hành xông tắm. Phần đầu của người bệnh có thể lộ ra khỏi áo khoác, xung quanh cổ dùng khăn bông quắn lại, để phòng nhiễm gió. Tắm xong, dùng khăn bông lau khô thân thể, đồng thời chú ý tránh gió. Trước khi tắm uống nhiều nước nấu sôi để ấm. Phần lớn dùng trị bệnh nhiễm gió lạnh dai dẳng.

5.2. Bán thân:

Là cách ngâm nửa cơ thể trong dịch thuốc, người bệnh ngồi nước ngập đến rốn. Mỗi lần ngâm trong 20 - 30 phút, mỗi ngày 1 lần, 10 lần là 1 liệu trình. Thường dùng cho các bệnh lý chi dưới như viêm khớp gối, viêm tắc động mạch chân, liệt bại hai chân…

5.3. Cục bộ:

Là cách ngâm chi thể hoặc một bộ phận của cơ thể trong dịch thuốc hoặc tiếp xúc với dịch thuốc nhiều lần. Tuỳ theo cách thức và bộ phận ngâm khác nhau mà phân thành nhiều loại như ngâm tay, ngâm chân, ngâm đầu, rửa mắt, rửa mặt…

Ngâm chân (túc dục) là loại hình thường dùng trên lâm sàng, được chia làm hai hình thức: ngâm chân thấp và ngâm chân cao. Ngâm chân thấp là dịch thuốc chỉ ngập đến mắt cá, thường dùng cho những chứng bệnh như nấm chân, ra mồ hôi lòng bàn chân, bỏng bàn chân, bong khớp cổ chân, viêm xương gót… Ngâm chân cao là dịch thuốc ngập đến tận đầu gối, thường dùng cho những chứng bệnh như viêm khớp, viêm dây thần kinh, tê bì chi dưới, viêm tắc động mạch, các bệnh ngoài da ở hai chân…

Ngâm mông (tắm ngồi), dùng lượng nước thích hợp nấu với thuốc, lấy dung dịch, lúc đang còn nóng đổ vào trong dụng cụ chứa sạch có miệng rộng, trên dụng cụ chứa đặt một cái giá ngang, người bệnh ngồi trên giá gỗ, đầu tiên xông hơi, đợi khi nhiệt độ của nước thuốc thích hợp, thì ngâm phần mông vào trong dung dịch thuốc tắm rửa. Thích hợp với các bệnh ở hậu môn và phần hội âm.