BÍ ĐAO

BÍ ĐAO

Bí đao còn gọi là bí xanh, đông qua. Tên khoa học Benincasa hispida (Thumb.) Cogn. Thuộc họ Bầu bí - Cucurbitaceae.

1. Công dụng:

- Bí đao khả năng sinh nhiệt thấp, không có chất béo. Hợp chất hóa học hyterin-caperin có khả năng ngăn không cho đường chuyển hóa thành mỡ trong cơ thể, nên cơ thể sẽ không bị tích lũy mỡ. Dùng tốt cho người muốn giảm béo như béo phì, bệnh tim mạch và tiểu đường.

- Thịt trái bí đao chứa nhiều chất xơ dạng sợi rất có lợi cho ruột, ngoài ra, có các vitamin B9, C, E, A và các khoáng chất như kali, phospho, magie cũng góp phần giúp chị em giữ gìn vòng eo thon gọn, không tích mỡ ở bụng.

- Vỏ trái bí đao được cho là chứa nhiều vitamin và chất khoáng, nên có thể ăn cả vỏ, nhất là vỏ khi trái còn non. Với những chị em lo lắng về nguy cơ tăng cân, dùng trái bí đao để chế biến thành món ăn hàng ngày, vừa ngon miệng lại có nhiều tác dụng trong làm đẹp.

- Trái bí đao có tác dụng giải nhiệt, tan đờm, trừ phiền, hết khát, lợi tiểu, giải độc. Thường được dùng để chữa các chứng bệnh ho suyễn đàm nhiệt, đái đường, thủy thũng (phù do một số bệnh lý ở thận, gan, khi có thai…), tiểu tiện không lợi…

- Vỏ trái bí sắc đặc uống có tác dụng lợi tiểu. Chữa các bệnh đái rắt, đái đục do bàng quang nhiệt.

2. Ứng dụng:

2.1. Phòng và chữa bệnh:

- Phòng chữa bệnh mùa hè do nắng nóng gây nhiều mỏi mệt, uể oải, thân thể nặng nề, đau đầu, tiểu vàng, ăn không tiêu: thịt trái bí đao, cà chua và vài lát gừng giã giập; nấu canh ăn. Ăn canh bí đao nấu với cua, tôm, nước luộc gà.

- Âm hư, khô cổ họng, khàn tiếng, táo bón: bông bí luộc chấm muối mè ăn.

- Đái đường, tăng huyết áp: trái bí gọt vỏ bỏ hột, luộc chấm mè ăn là bài thuốc bổ âm, nhuận trường, sinh tân dịch.

- Đái dường: thịt trái bí 1000g, nấu kỹ gạn lấy nước, ngày 2 lần mỗi lần 200 - 300ml, uống liên tục. Thịt trái bí, tôm nấu canh ăn, có thể thêm khoai tây. Thịt trái bí 200g, nước cà chua tươi 50g; nấu nhừ ăn.

- Mề đay, ngứa: vỏ trái bí nấu nước uống thay trà.

- Viêm khí quản mạn tính, viêm phế quản: hạt bí bỏ vỏ 250g, giã nát, cho thêm đường, uống với nước sôi để nguội, ngày uống 2 lần, 10 - 15g/lần.

- Mụn nhọt, viêm loét miệng lưỡi, béo phì, tăng mỡ máu: thịt trái bí 200g, lá sen 1 cái, nấu thêm một ít muối, dùng làm nước giải khát.

- Phù thũng: cá gáy nấu với thịt trái bí, hành củ ăn hoặc thịt trái bí 250g, đậu đỏ 60g nấu canh ăn.

- Bạch đới ra nhiều: hạt bí rang khô, nghiền bột, mỗi lần 15g ăn với nước cháo, ngày 1 - 2 lần. Hạt bí 15g nấu nước uống ngày 2 lần.

- Tàn nhang: hạt bí 350g, hạt sen 30g, bạch chỉ 15g; tất cả nghiền mịn, hằng ngày uống sau bữa cơm với nước sôi để nguội.

- "Thuốc trường thọ": theo Lý Thạc đời Tống (Trung Quốc) ăn lâu dài hạt bí đao bỏ vỏ có thể "trường thọ". Bỏ hạt bí vào túi lụa, luộc sôi trong nước một giờ lấy ra phơi khô, làm ba lần như vậy rồi ngâm vào giấm gạo một đêm, phơi khô, tán bột, ngày uống một lần mỗi lần một muỗng canh.

2.2. Giảm cân và làm đẹp:

- Với cách giảm cân bằng bí đao, vẫn có thể ăn sáng và ăn trưa như bình thường với những món ăn yêu thích. Tuy nhiên, lý tưởng nhất vẫn là việc lựa chọn thực đơn cân bằng, giàu rau xanh và trái cây để tăng cường vitamin và chất xơ, giúp tăng cường trao đổi chất và đốt cháy năng lượng dư thừa. Riêng với bữa chiều, trước 17h sử dụng bí đao hoàn toàn thay cơm. Có thể ăn bí đao luộc, bí đao hấp cùng uống nước luộc bí đao hay có thể chế biến một số món khác từ bí để thay đổi khẩu vị như món canh nấu cả vỏ và hạt bí đao cùng một chút gừng tươi, trần bì, gia vị vừa ăn hoặc bí đao nấu canh tôm, bí đao xào tỏi (với thật ít dầu). Ban đầu, khi chưa quen, có thể ăn bí đao như một món chính trong bữa cùng cơm, canh... Sau đó, khi đã quen, hãy dần dần ăn bí đao thay cơm hoàn toàn để việc giảm cân thực sự hiệu quả.

- Nước ép bí đao cũng là nguyên liệu làm đẹp da và giảm mỡ bụng một cách tự nhiên. Bí đao gọt vỏ, bỏ ruột, rửa thật sạch rồi xắt miếng, cho vào máy ép lấy nước. Hòa thêm chút muối và đường rồi khuấy đều, có thể bảo quản trong tủ lạnh, chia ra uống vài lần trong ngày như nước giải khát để vừa có làn da trắng mịn màng lại vẫn có thể giảm cân hiệu quả.

- Ăn bí đao tuy được coi là thực phẩm lành mạnh nhưng nên xen kẽ việc ăn bí đao với các loại rau củ khác để đảm bảo dinh dưỡng và sức khỏe. Một tuần chỉ cần ăn 3 - 4 bữa bí đao thay cơm vào buổi tối là đủ. Mỗi lần ăn như vậy, chỉ nên ăn tối đa 500g bí đao luộc và 1 lít nước luộc. Nếu vẫn còn đói, có thể ăn thêm hoa quả, rau xanh khác.

- Những người bị huyết áp thấp không nên giảm cân bằng bí đao, vì bí đao rất ít calo (100g bí mới có 15calo), nên sẽ dễ làm hạ huyết áp. Do vậy, nếu bị huyết áp thấp muốn giảm cân thì hãy ăn uống như bình thường vào bữa tối và chỉ coi bí đao như một loại rau mà thôi.

3. Lưu ý:

Bí đao tính hơi hàn; những người tâm dương hư, khi gặp lạnh tim hồi hộp không yên, chứng phế hàn ho đàm nhiều, chứng tỳ vị hư hàn, đau bụng tiêu chảy, nôn mửa, chứng dương khí hư tay chân lạnh không nên dùng hoặc thêm gia vị cay ấm như gừng, hành, tiêu.